"Voor velen ligt het doel van een dispuut of discussie niet in het vinden van de waarheid maar in een zich oefenen in het verslaan van een tegenstander." (C.J. Wijnaendts Francken, 1863 - 1944)

Bij waarderingsgeschillen tussen aandeelhouders, bestaan naast de statutaire en contractuele bepalingen, wettelijke mogelijkheden om het geschil via de rechter te beslechten. Veelal wordt voorzien in de inschakeling van één of meer waardeerders die de waarde zullen bepalen die heeft te gelden als de prijs, of die de waarde bepalen waarop de prijs zal worden gebaseerd.

Waarderingsgeschillen tussen aandeelhouders

Statutaire of contractuele bepalingen

Indien zakelijke compagnons (aandeelhouders of vennoten) uit willen treden, kunnen zij op grond van statutaire en / of contractuele bepalingen hun aandeel aanbieden aan mede aandeelhouders / vennoten. Voor de invoering van de Flex-B.V. (1 oktober 2012) was het verplicht een blokkeringsregeling (in de vorm van een goedkeuringsregeling of een aanbiedingsregeling) in de statuten van een besloten vennootschap te hebben. Sindsdien bestaat er een grote mate van vrijheid met betrekking tot de inrichting van een regeling voor de overdracht van aandelen. Bestaande blokkeringsregelingen zijn nog steeds van kracht, maar op grond van artikel 2: 195 lid 7 BW kan de rechter een verzoek tot opzij zetten van de statutaire blokkeringsregeling toewijzen als de belangen van de verzoeker dit vorderen en de belangen van anderen hierdoor niet onevenredig worden geschaad. Uit de statutaire en / of contractuele bepalingen volgt op welke wijze (maatschaps-, v.o.f.- en B.V.) aandelen kunnen worden overgedragen en hoe de waarde en / of prijs hiervan moet worden bepaald, waarbij tevens te hanteren formules kunnen worden vastgelegd.

Wettelijke geschillenregeling: uitstotingsregeling en uittredingsregeling

Uitstotingsregeling

Naast statutaire bepalingen (blokkeringsregeling of aanbiedingsregeling) is er ook een wettelijke geschillenregeling waarop aandeelhouders een beroep kunnen doen. Met deze wettelijke regeling is het mogelijk een aandeelhouder uit te stoten (uitstotingsregeling) of zich als aandeelhouder te laten uitkopen (uittredingsregeling). In beide gevallen benoemt de rechter één of meer deskundigen die over de prijs schriftelijk bericht moeten uitbrengen. Als tussen partijen op grond van de statuten of een aandeelhoudersovereenkomst bepalingen ten aanzien van de vaststelling van de waarde gelden, moet het deskundigenbericht hiermee rekening houdend worden opgesteld. De rechter bepaalt de prijs van de aandelen nadat de deskundigen hun bericht hebben uitgebracht.

In geval van uitstoting zal er sprake moeten zijn van een aandeelhouder die door zijn gedragingen het belang van de vennootschap zodanig schaadt of heeft geschaad, dat het voortduren van zijn aandeelhouderschap in redelijkheid niet kan worden geduld.

Uittredingsregeling

In geval van uittreding gaat het om een aandeelhouder die zodanig in zijn rechten of belangen is geschaad door gedragingen van één of meer mede-aandeelhouders dat van hem in redelijkheid niet meer kan worden verlangd dat hij aandeelhouder blijft. Als bij de uittredingsregeling aannemelijk is dat gedragingen van gedaagde of anderen hebben geleid tot een vermindering van de waarde van de over te dragen aandelen en deze vermindering niet (volledig) voor rekening van eiser behoort te blijven, kan de rechter bij het bepalen van de prijs van de aandelen een billijke verhoging toepassen.

Ondernemingskamer: uitkoopregeling

Naast de geschillenregeling bestaat de uitkoopregeling. De vordering tot uitkoop wordt bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof Amsterdam (Ondernemingskamer) ingesteld. Van deze regeling kan gebruik worden gemaakt door een aandeelhouder met een aandelenbelang van minstens 95% en deze de overige aandeelhouders wil uitkopen. Veelal zal dit zijn na een overname of fusie of als aandeelhouders intern hun belangen hebben herschikt.
Als uitgangspunt geldt dat de billijke prijs die moet worden betaald voor de over te dragen aandelen overeen dient te komen met de waarde van die aandelen ten tijde van de overdracht of op een tijdstip dat daar zo dicht mogelijk bij gelegen is, tenzij uitkoop tegen een hogere prijs wordt gevorderd. Indien ingediende stukken onvoldoende grondslag vormen voor de prijsvaststelling door de Ondernemingskamer, zal de Ondernemingskamer een onderzoek gelasten naar de waarde van de over te dragen aandelen.

Wat kan WaardeInzicht voor u doen?

Wij kunnen u in samenwerking met uw juridisch en / of fiscaal adviseurs bijstaan als partijdeskundige. Tevens treden wij op als onafhankelijk waardeerder in en buiten rechte. Bij onze rollen vindt u een overzicht van de rollen die WaardeInzicht op zich kan nemen in waarderingsgeschillen tussen aandeelhouders. Indien u vragen heeft over dit onderwerp, belt u ons dan. Wij staan u graag te woord. 

Bent u geïnteresseerd in meer informatie of wilt u eens vrijbijvend sparren over de mogelijkheden voor uw bedrijf? Neem gerust contact op met Mimoun Hermse.