"Wij hebben de aarde niet als een kostbare erfenis in beheer, maar wij hebben haar van onze kinderen te leen."
(Prins Claus, 1926 - 2002)
In geval van een nalatenschap een niet beursgenoteerde onderneming onderdeel uitmaakt, rijst de vraag welke waarde daaraan moet worden toegekend. Van belang hierbij is voor welk doel de waarde nodig is.
Erfenissen en nalatenschappen
Waardering onderneming ten behoeve van de erf- en schenkbelasting
Voor de heffing van erf- en schenkbelasting is de waarde in het economisch verkeer van belang. Hierbij wordt de hoogste van going concern waarde en liquidatiewaarde in aanmerking genomen. De going concern waarde is de waarde van het ondernemingsvermogen als samenhangend geheel, inclusief de goodwill die voor overdracht in aanmerking komt. De liquidatiewaarde is de totale waarde van alle afzonderlijk gewaardeerde bedrijfsmiddelen. Onder ondernemingsvermogen wordt verstaan:
- 'aandelen' in een personenvennootschap (maatschap, vennootschap onder firma of commanditaire vennootschap);
- aandelen in een besloten vennootschap of naamloze vennootschap;
- medegerechtigdheid in het kapitaal van een personenvennootschap;
- en in bepaalde situaties aan een onderneming ter beschikking gesteld vermogen.
Voor de heffing van de erfbelasting wordt uitgegaan van de waarde van het ondernemingsvermogen op het moment van overlijden van de erflater. Voor de heffing van de schenkbelasting wordt uitgegaan van de waarde op het moment van schenking. Indien aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan, kan een beroep worden gedaan op de bedrijfsopvolgingsregeling en aanzienlijke vrijstelling worden verkregen van de erf- en/of schenkbelasting.
Waardering ten behoeve van de verdeling van de nalatenschap
Bij de verdeling van de nalatenschap wordt anders dan bij de waardering ten behoeve van de erf- en schenkbelasting rekening gehouden met de redelijkheid en billijkheid. In die zin zal een waardering meer subjectief zijn dan bij een waardering ten behoeve van de erf- en schenkbelasting het geval is.
Als waardepeildatum geldt de datum van daadwerkelijke verdeling, tenzij een andere datum is overeengekomen of de redelijkheid en billijkheid met zich meebrengt dat een andere datum wordt gekozen. Voorbeeld van het laatste kan zijn dat de waarde van bepaalde goederen in de periode van overlijden van erflater tot het moment van verdeling zodanig in waarde is gedaald (wat voorkomen had kunnen worden indien geen van de erfgenamen (tijdige) verkoop had tegengehouden), dat in alle redelijkheid niet vast kan worden gehouden aan de datum van verdeling.
Legitimaire aanspraak
Als u onterft bent (legitimaris) kunt u altijd aanspraak maken op uw erfdeel, de zogenaamde legitieme portie. Voor de legitimarissen die de onderneming niet voortzetten is van belang dat in de legitieme portie waarop zij recht hebben op correcte wijze is rekening gehouden met de waarde van de onderneming. Voor de bepaling van de omvang van de legitimaire aanspraak kan mede van belang zijn een eerdere overdracht van onderneming door erflater aan zijn kinderen.
Wat kan WaardeInzicht voor u doen?
WaardeInzicht kan voor u optreden als partijdeskundige of als door partijen of door de rechter benoemde onafhankelijk waardeerder. Wilt u meer weten over de mogelijkheden? Wij vertellen het u graag.
Bent u geïnteresseerd in meer informatie of wilt u eens vrijbijvend sparren over de mogelijkheden voor uw bedrijf? Neem gerust contact op met Mimoun Hermse.